NGƯỜI NGA ĐÔN HẬU VÀ TỐT BỤNG

 

Lúc còn ở Việt Nam tôi đã đọc một số sách Nga như: Sông Đông Êm Đềm, Nữ Nhi thời chiến, Chiến Tranh Và Hòa Bình, thơ Puskin… và xem nhiều bộ phim Nga. Qua đó tôi cũng đã biết được một số tính cách người Nga. Nhưng đó chỉ là gián tiếp. Lần này tôi có cơ hội học tập, công tác ở Nga 13 năm. Được trực tiếp sống và làm việc với họ nên hiểu về họ nhiều hơn.

Tháng 10 năm 1980 tôi sang Nga lần đầu. Kiến thức tiếng Nga mới chỉ là đọc, viết, nghe, nói sơ sơ. Khi đi ra phố phải hỏi rất nhiều. Có một lần chúng tôi không biết đường đi phải hỏi một cụ già đang đi ngược chiều. Sau khi nghe chúng tôi hỏi bập bẹ bằng tiếng Nga cụ thốt lên: Ôi! sứ giả Việt Nam anh hùng đây rồi! Rồi cụ hỏi chúng tôi đến đây lâu chưa? Sức khỏe thế nào. Sau đó cụ bảo đi theo cụ. Dẫn chúng tôi đi theo đường ngược chiều mình cần đi khoảng 1 km, cụ hỏi chúng tôi đủ điều. Cuối cùng cụ chỉ đường rất kỉ. Sau khi chúng tôi đi cụ còn nán lại nhìn xem chúng tôi đi có đúng đường không. Kỷ niệm nhớ nhất của tôi khi đó là chúng tôi đi đâu cũng được chào hỏi.

Người Nga họ vui vẽ, nụ cười luôn trên môi, nét mặt tươi và đôn hậu. Đặc biệt là những chàng trai cô gái Nga, hồn nhiên, trên nét mặt không có một nét nào thể hiện những khó khăn trắc trở của thời thơ ấu. Đặc biệt đẹp nhất là những cô gái da trắng hồng, tóc bạch kim, mắt xanh sâu thẳm. Dáng của họ thật quý phái, chân thẳng, dài, vòng 1,2,3 chuẩn. nếu quan sát kỷ thì họ giống như được sinh ra từ thế giới khác văn minh hơn chúng ta. Cứ mỗi lần nghe nhạc là họ nhún nhãy như phản ứng tự nhiên vậy. Bên ngoài cũng khẳng định họ rất tự tin.

Mặc dù đã học một năm ở trường Đại Học Ngoại Ngữ Hà Nội nhưng chưa đủ. Năm thứ nhất khi sang Mông Cổ, chúng tôi phải học thêm 1 năm tiếng Nga nữa để chuẩn bị cho 5 năm học chuyên ngành. Cô giáo là người Nga, nói tiếng Nga rất tốt. Chồng cô đã mất rất lâu rồi. Cô chỉ sống với cô con gái. Bà giáo có khuôn mặt phúc hậu. Luôn quan tâm đến chúng tôi. Từ chổ ăn ở đến đạo đức , tác phong, kiến thức. Bà dạy chúng tôi phát âm, đọc, viết, nghe hiểu, nói, văn phạm. Bà có khả năng sư phạm tốt nên chúng tôi lĩnh hội kiến thức nhanh. Qua một vài tháng học, chúng tôi bắt đầu học lịch sử, văn học nước Nga. Bà giảng hay lắm, có tính thuyết phục cao. Nhớ nhất là chúng tôi được đọc những bài thơ của nhà thơ kiệt suất Nga Puskin trong đó có đoạn mà tôi nhớ mãi:

Tôi yêu em

Tôi yêu em: đến nay, chừng có thể,
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai;
Nhưng không để em bận lòng thêm nữa;
Hay hồn em phải gợn bóng u hoài.

Tôi yêu em âm thầm, không hy vọng,
Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen;
Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm,
Cầu em được người tình như tôi đã yêu em…

Em bảo anh đi đi

Em bảo: "Anh đi đi"
Sao anh không đứng lại ?
Em bảo: "Anh đừng đợi"
Sao anh vội về ngay ?

Lời nói thoảng gió bay
Đôi mắt huyền đẫm lệ
Mà sao anh dại thế
Không nhìn vào mắt em…

Anh nhớ mãi phút giây huyền diệu

Anh nhớ mãi phút giây huyền diệu
Trước mắt anh, em bỗng hiện lên
Như hư ảnh mong manh vụt biến
Như thiên thần sắc đẹp trắng trong.

Giữa day dứt sầu đau tuyệt vọng
Giữa ồn ào xáo động buồn lo
Tiếng em nói bên tai anh văng vẳng
Bóng dáng em, anh gặp lại trong mơ.

Tháng ngày qua những cơn gió bụi
Đã xua tan mộng đẹp tuổi thơ
Lãng quên rồi giọng em hiền dịu
Nhoà tan rồi bóng dáng nguy nga.

Giữa cô quạnh, âm u tù hãm
Dòng đời trôi quằn quại hắt hiu
Chẳng thiên thần, chẳng nguồn cảm xúc
Chẳng đời, chẳng lệ, chẳng tình yêu.

Cả hồn anh bỗng bừng bừng tỉnh giấc
Trước mắt anh, em lại hiện lên
Như hư ảnh mong manh vụt biến
Như thiên thần sắc đẹp trắng trong.

Trái tim lại rộn ràng náo nức
Vì trái tim sống dậy đủ điều
Cả thiên thần, cả nguồn cảm xúc
Cả đời, cả lệ, cả tình yêu.

Bà giáo khen tôi đọc có truyền cảm. Nhiều hôm bà mời chúng tôi về nhà bà ăn cơm. Nhà bà làcăn hộ 3 phòng nhưng được sắp xếp ngăn nắp. Các giá sách đầy ắp những cuốn sách. Chủ yếu là sách văn học. Những bữa cơm Nga thật mới lạ nhưng ngon miệng. Đó là bánh mì trắng,đen, bơ, sữa, canh súp thập cẩm, thịt bò ốp let, trứng chiên, rau sống, cà chua, dưa chuột, đồ uống, hoa quả tráng miệng… Bàn ăn hình tròn có vải trải bàn. Trên bàn bày nhiều loại đĩa và dụng cụ như muỗng, xỉa, dao cắt bằng Inox sáng, sạch.Các đĩa thức ăn bày nhiều, đẹp, hấp dẫn. Nhìn bàn ăn và cách trang trí cũng đủ thấy rất quý tộc và hiếu khách. Khi ăn chúng tôi không biết nên cầm cái gì và ăn món gì trước. bà giáo phải chỉ cho chúng tôi tay cầm cái gì và ăn như thế nào. Đúng là thật ngượng ngùng. Cứ mỗi lần bà mời về nhà là chúng tôi được ăn ngon theo các món ăn Nga đặc trưng.

Bà giáo người Nga thứ hai là người hướng dẫn luận văn tiến sĩ kinh tế của tôi. Bà là giáo sư, tiến sĩ Viện Kinh Tế thuộc Viện Hàn Lâm Khoa Học Nga. Đây cũng là một cô giáo đôn hậu, tận tụy với học sinh. Lần này tôi được sống, học tập và làm việc tại thủ đô Matxcova hoa lệ. Luận án tiến sĩ kinh tế của tôi về đề tài: “Vai trò doanh nghiệp nhỏ Việt Nam trong nền kinh tế thị trường”. Bà giáo đã giúp tôi rất nhiều trong việc chọn đề tài, sưu tầm tài liệu, làm các bài báo, luận văn và cuối cùng là bảo vệ thành công luận án. Cuối những năm 90 nền kinh tế Nga rơi vào khủng hoảng. Cuộc sống khó khăn, nhưng bà vẫn dành rất nhiều thời gian cho luận án của tôi. Tôi học được ở bà lòng nhân hậu, sẽ chia, kỷ năng phân tích và xử lý tình huống, tính nghiêm túc trong công việc.  

Người Nga thứ ba mà tôi đã cónhững năm tháng sống và làm việc cùng là giám đốc một xưởng dệt thuộc tập đoàn dệt may Ucraina. Bà là một người quản lý rất quan tâm đến con người. Quyết đoán, tính kế hoạch, kỷ năng quản lý, điều hành doanh nghiệp, lòng nhân từ, sẳn sàng giúp đỡ mọi người… đó là những gì toát ra từ con người này.

Sau này tôi được may mắn sống, làm việc, học tập với rất nhiều người nga khác. Tất cả ở họ đều có lòng nhân hậu, tình yêu con người, tinh thần trách nhiệm, sự giúp đỡ vô tư không tính toán. Những đức tính đó giúp cho tôi trang bị thêm kiến thức về cuộc sống, tình yêu, công việc, tinh thần tương thân tương ái, lòng vị tha, khả năng đối nhân xử thế. Đó là những tài sản quý giá cho mỗi một con người.